Επαναδημοσιεύουμε την αναφορά της ιστοσελίδας μας στον Αργύρη Πετρονώτη, ένα κείμενο του Ιστορικού Βασίλη Σιακωτού, που ήταν ένας από τους φίλους του Αργύρη Πετρονώτη και που στις 7 Ιανουαρίου είχε παρουσιάσει https://toprotoselido.gr/ena-poiima-aytoviografia-toy-argyri-petronoti/
Νόστιμον Ήμαρ: Ταξίδι στο Μωριά
Του Βασίλη Σιακωτού
Ο Αργύρης Πετρονώτης γεννήθηκε στην Τρίπολη το 1924, παιδί μίας πολυμελούς οικογένειας. Από μικρός, ορειβάτης, ποδηλάτης, εξερευνητής του Αρκαδικού τοπίου.
Η ζωή του αποτελεί γέφυρα ανάμεσα στην προπολεμική, σχεδόν προβιομηχανική επαρχιακή κοινωνία και τη σημερινή.
Μεγάλωσε στην Τρίπολη, με τα πέτρινα διώροφα, κεραμόσκεπα σπίτια. Εκεί που δέσποζε ο «αρκαδικός νεοκλασσικισμός» γιατί συνδύαζε παραδοσιακά τόξα στο ισόγειο με νεοκλασικά στοιχεία, αετώματα στον όροφο και μαρμάρινα μπαλκόνια με ιωνίζοντες καράβολους (φουρούσια).
Η Τρίπολη πλέον έχει μεταλλαχθεί, έγινε διαφορετική, καθώς το αρχιτεκτονικό παρελθόν της συγχωνεύθηκε με το μπετόν των πολυώροφων οικοδομών και τα αλουμινένια παράθυρα.
Αυτά ως ένας μικρός πρόλογος για τον «αιώνιο έφηβο» όπως τον αποκαλούν οι φίλοι του, γιατί παραμένει στις επάλξεις, ακούραστος ερευνητής, δάσκαλος και συγγραφέας.
Σήμερα όμως θα παρουσιάσουμε μία διαφορετική πλευρά του Αργύρη Πετρονώτη, που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή στο ευρύ κοινό.
Το ποίημα που έγραψε τον Σεπτέμβριο του 2015 ο Αργύρης Πετρονώτης εν όψει ενός επικείμενου ερευνητικού του ταξιδιού στην Αρκαδία, το οποίο αφιέρωσε στον υπογράφοντα και τον Σπύρο Καλδή, φίλους εκ των πολλών που διατηρεί στην Αρκαδία.
Σε αυτό το ποίημα, αντλώντας τεχνικές και θεματικές από τα δημοτικά μας τραγούδια ο μαστραργύρης Πετρονώτης περιγράφει αυτό που έκανε πολλές φορές στη ζωή του. Ορμώμενος από την Θεσσαλονίκη, έρχεται τακτικά για επιτόπια έρευνα (αρχιτεκτονική-αρχαιολογική) στην Αρκαδία, είτε με το αυτοκίνητο του, είτε σιδηροδρομικώς.
Σε αυτό το ποίημα ο πανεπιστημιακός δάσκαλος μπολιάζει τα δικά του επιστημονικά ενδιαφέροντα: Ποιοι είναι οι φορείς της λαικής οικοδομικής τέχνης, τα ταξίδια που κάνουν τα μπουλούκια των μαστόρων από την Ήπειρο και την Μακεδονία στην Πελοπόννησο, πότε ξεκίνησαν την οικοδομική τέχνη οι φημισμένοι Λαγκαδινοί μαστόροι και βεβαίως η δράση στην Πελοπόννησο των μαστόρων από τα Κλουκινοχώρια (πατρίδα του Αγωνιστή Οπλαρχηγού Στριφτόμπολα) που βρίσκονται στην επαρχία των Καλαβρύτων (τέως Δήμος Νωνάκριδος).
Αφιερώνεται στο Σπύρο και στο Βάσο
Ένα πουλάκι ξέβγαινε από τη Σαλονίκη,
στο Μπράλο κάνει κολατσιό, στη Φήβα μεσημέρι,
στης δόλιας της Ντρομπολιτσάς ξενύχτισε τα μέρη.
Κοιμήθηκε σ’ ένα βουνό που λεν’ Πάνου Χρέπα,
Όπου απ’ τα χρόνια της Τουρκιάς ήτουνε μοναστήρι.
Πρωί-πρωί εξύπνησε από σφυριά χτιστάδων
Ένα μπουλούκι μάστοροι χτίζαν αρχονταρίκι.
Ολημερίς εχτίζανε, τα βράδυα τραγουδάγαν:
«Καλόγερε, φέρε κρασί να πιούν τα παλικάργια,
να πιεί ο πρωτομάστορας, κι ούλα τα μαστορόπ’λα.
Να πιούμε να ξεχάσουμε της ξενιτιάς τα ντέρτια,
τούτο το χρόνο τον καλό, ως που να’ρθει ο άλλος.
Ποιος ξέρει κι αν θα ζήσουμε και σ’ άλλο γκόσμο πάμε…»
«Παιδιά, ποιος ειν’ ο τόπος σας και ποιο είν’ το χωριό σας;
την τέχνη που τη μάθατε, ποιος ειν’ ο δάσκαλός σας;»
«Πατρίδα μας είν’ το χωριό, που λέγεται Λαγκάδια.
Τη μαστοριά μας δίδαξαν οι ξακουστοί μαστόροι,
Που είν’ απ’ τα Καλάβρυτα και τα Κλουκινοχώρια,
Μαστόροι Καλαβρυτινοί και μαρματοχτιστάδες,
Που κάποτες εχτίσανε του Ίρη το γιοφύρι».
Α.Π.
Γιδάς 8/9/2015
• Γιδάς, η σημερινή ονομασία της Αλεξάνδρειας του Νομού Ημαθίας.
• Η φωτογραφία και εισαγωγικά στοιχεία προέρχονται από την «Εφημερίδα των Συντακτών» φύλλο 15-16 Φεβρουαρίου 2020.